Sekretariat 58 677 65 70
Wypożyczalnia dla Dorosłych 58 677 65 74
Wypożyczalnia dla Dzieci 58 677 65 75
Czytelnia 58 677 65 76
poniedziałek 8:00 - 15:00
wtorek - piątek 10:00 - 18:00
sobota 10:00 - 14:00

 

29 marca (piątek) czynne : 8:00 - 15:00
30 marca (sobota) zamknięte
6 kwietnia (sobota) zamknięte

Nr konta: Bank Millenium 45 1160 2202 0000 0000 6196 5922

 

Zapomniane słowa, antologia pod red. Magdaleny Budzińskiej, wyd. Czarne 2014

Zwracam uwagę na książkę, która nie jest jednorodna gatunkowo, gdyż skupia: wspomnienia, powiastki, opowiadania, obrazki, które łączy chęć przypomnienia zapomnianego słowa. Źródłem ich nie jest Słownik etymologiczny języka polskiego, lecz pamięć 91 osób, tylu jest autorów tej antologii, przywołujących wyrazy, frazy, wyrażenia, które przed laty funkcjonowały w jednoznacznych, konkretnych znaczeniach w ich domach rodzinnych, kręgach znajomych, kolegów, grupach  towarzyskich, zawodowych. Obok słów, które wyszły z użycia, bo nie istnieje już desygnat, znajdują się w zbiorze takie, które przez lata zmieniły znaczenie, a dotyczyły głównie moralności i dobrego prowadzenia się.

Któż w epoce zlewozmywaków, zmywarek poszukuje szczotki do mycia statków? Tylko najstarsze pokolenie, tu w osobie profesora Michała Głowińskiego, które naczynia zanurzone w wodzie nazywało statkami, bo pływały, zanim zostały umyte, jakie to oczywiste! Zdradzę puentę profesorskiego wspomnienia, by pokazać, że polecana książka nie jest nudnym wykładem z historii języka: Gdy pan profesor poszukiwał szczotki do mycia statków, młoda pani ekspedientka stwierdziła, że sklep nie posiada tak wielkich szczotek, by były odpowiednie do mycia statków. Inni autorzy wspomnień to, m.in., Andrzej Stasiuk ( z moim ukochanym słowem: gumno), prof. Tadeusz Lubelski i kajet, Inga Iwasiów ze sznytką, Janusz Rudnicki z niezborny, czasowniki: wzuwać, zezuwać Elżbiety Sawickiej, są też: polepa, skucha, miglanc, dukt, plereza, suty, beresić, poniewczasie. Prócz wspomnianych osób piszą profesorowie: Jan Miodek, Maria Poprzęcka, Jerzy Bralczyk, Ewa Łętowska, Stefan Chwin, Kazimierz Orłoś i młodsi: Andrzej Franaszek, Ziemowit Szczerek, Agnieszka Glińska, Sylwia Chutnik, Filip Springer i wielu innych: pisarzy, dziennikarzy, muzyków, duchownych, podróżników, aktorów. Wszyscy snują rozważania osobiste, językowe, kulturowe w sposób poważny i żartobliwy, nostalgicznie, przy tym rzeczowo. Książka nie tylko przywołuje zapomniane okreslenia. Oddaje klimat i realizm czasów funkcjonowania przywołanego słowa.

Polecam poczytać o wszystkich, a na koniec lektury dopisać i utrwalić własne, gdyż wydawca pozostawił czytelnikom miejsce na uzupełnienie. Może wspólnie uda się ocalić jędrność, dosadność, obrazowość i oryginalność polszczyzny zalewanej językami internetowych witryn, zwulgaryzowaną nowomową lub leksykalnie obcą.

Ewelina Roszman / moderat. DKK dla Dorosłych/

ul. Kaszubska 14
84-200 Wejherowo
Nr konta: Bank Millenium
45 1160 2202 0000 0000 6196 5922

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych” oraz logotypu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

 

© 2020 Miejska Biblioteka Publiczna im. Aleksandra Majkowskiego.