Andrea Hiott, „Garbus. Długa, niezwykła podróż małego Volkswagena”, wyd. Znak 2014

, Chrabąszcz, Żółw czy w Polsce Garbus to potoczne określenia tego samego auta, z czasem kultowego i tu użycie tego słowa nie jest nadużyciem, czyli Volkswagena Garbusa*. Jego historię, naprawdę niezwykłą ze względu na czas, miejsce oraz  ideologię, która go zrodziła, spisała Andrea Hiott.**

Amerykańska dziennikarka  napisała książkę o aucie, które było świadkiem i uczestnikiem historii, a jego dzieje ukazała w powiązaniu z losami ludzi, Europy i świata. Co składa się na niezwykłość podróży auta, które stało się symbolem wolności i przemian obyczajowych od lat 60. XX wieku?

W umyśle Adolfa Hitlera zrodziła się myśl o aucie dla ludu. Człowiek, który sprowadził na Europę i świat największy kataklizm XX wieku, jest ojcem chrzestnym volkswagena. Wojna przerwała rozwój i produkcję auta, którego wizję i rozwiązania techniczne stworzył nie kto inny jak Ferdinand Porsche. Po zakończeniu wojny w zrujnowanym Wolfsburgu, na gruzach, wzorując się na  zakładach Forda w Detroit, wznowiono produkcję volkswagena. Auto, wbrew obawom, zyskało popularność, kupujących je, a to pociągnęło rosnącą produkcję. Źródłem sukcesu były niemiecka: jakość i solidność wykonania oraz dostępność części zamiennych. Z czasem, kiedy świat z wolna odzyskiwał równowagę, a ludzie przestali  wątpić w sens życia, wolfsburgska fabryka zaczęła rozważać sprzedaż auta w USA. Jak to zrobić w kraju, gdzie niechęć do wszystkiego, co niemieckie była wówczas ogromna, a twórcami reklam potomkowie  europejskich Żydów lub ocaleli z Zagłady. W końcu Żydzi z agencji reklamowych przełamali niechęć do „nazistowskiego auta” i od tego momentu datuje się za oceanem wieloletni sukces Beetle, czyli Chrabąszcza, bo tak nazwali go Amerykanie. „Think small”- dwa słowa pod zminimalizowanym wizerunkiem Chrabąszcza rozsławiły na całym świecie auto i twórców reklamy. Tak za sprawą Garbusa można przypomnieć sobie lub poznać okoliczności dojścia Hitlera do władzy, fenomen i geniusz Ferdinanda Porschego, podbicie Ameryki czasów krążowników szos przez autko kojarzące się wyglądem z chrabąszczem, aż po zastąpienie go kolejnymi modelami VW Golfa. Polityczna i gospodarcza historia XX wieku ukazana poprzez dzieje VW Garbusa jest treścią polecanej książki.

*nazwy wytworów przemysłowych piszemy w j.pol. małą literą; tu zachowana jest pisownia książkowego oryginału;

**Hiott Andrea – www.literatura.gildia.pl/twórcy

Ewelina Roszmann

moderatorka DKK dla Dorosłych