Na wstępie informuję, że nie chodzi o poradnik z rodzaju tych, które obiecują cudowne sposoby poradzenia sobie z większością życiowych problemów. Proponuję książkę będącą reportażem uczestniczącym, która jest swoistym przewodnikiem po konsumpcyjnym myśleniu pokolenia, które nie zaznało: żywności, ubioru, środków czystości i higieny na kartki. Dorosło, gdy podaż przewyższała popyt na większość towarów. Reportaż obrazuje, jak bronić się przed bezmyślnym i bezrefleksyjnym sięganiem po portfel z nakazu: reklamy, nadprodukcji, rozbuchanego konsumpcjonizmu lub z powodu snobizmu czy lęku przed wykluczeniem, bo i to bywa powodem wielu zakupów.

Dwanaście miesięcy, czyli tyle, ile liczy rok kalendarzowy, kilkanaście osób w różnym wieku i płci, z miasta małego i dużego, ze wsi i żyjących poza Polską, o różnym statusie: materialnym, zawodowym, rodzinnym, łącznie z autorką  poddało się eksperymentowi przetrwania roku, wydając mniej lub dokonując zakupów w sposób bardzo przemyślany. Chodziło też o to, by wykazać się gospodarnością, pomysłowością, a nie skąpstwem, które może doprowadzić do obsesji lub fanatyzmu, czego skutki pokazał już Molier. Nie wszyscy ochotnicy wytrwali zmęczeni ciągłym analizowaniem faktycznych potrzeb i wydatków, koniecznością odmówienia sobie tego, co lubią, a co niekoniecznie jest potrzebne. Nie zdradzę, co i jak  przeżywali, chcąc ograniczyć konsumpcję i wydatki, bo to ciekawe historie i zmagania oraz procesy mentalne. Eksperyment pokazał, że można mniej i za mniej, wpłynął na postrzeganie własnych potrzeb i wydatków. Rozbudził w uczestnikach umiejętność nawiązywania kontaktów z ludźmi w celach wymiany dóbr, wzajemnej pomocy, dostrzegania wielości rozwiązań, o których nigdy nie pomyśleli lub zapomnieli, że takie istnieją.

Na pewno po przeczytaniu tej książki nie sposób nie zmusić się do refleksji nad własnymi potrzebami i wydatkami. Niektóre wnioski płynące z eksperymentu bez wahania można zastosować lub wziąć pod uwagę przy kolejnych zakupach.

*Książka dostępna w Wypożyczalni dla Dorosłych

Ewelina Roszman / moderatorka DKK/